سحر رنجبر | دانشگاه سبز به دانشگاهی گفته می‌شود که انجام فعالیت‌هایش را با چشم‌انداز توسعه پایدار پیش می‌برد. موضوع دانشگاه سبز و توسعه پایدار برای اولین بار در سال ۲۰۰۵ مطرح شد. در این زمینه انجمنی حرفه‌ای با نام «انجمن توسعه پایدار و پیشرفت آموزش عالی» توسط شخصی آمریکایی تاسیس و با نام اختصاری AASHE معرفی شد. اما اکنون منظور از AASHE دانشگاه‌هایی است که دارای بالاترین سطح موفقیت در طراحی‌های سبز و توسعه باشند. سیستم پایداری که در تمام دانشگاه‌های جهان وجود دارد؛ امکان سنجش پیشرفت دانشگاه توسط خودش را در زمینه توسعه پایدار و حفظ منابع طبیعی فراهم می‌کند و براساس نوع فعالیتش دانشگاه در چهار رده پلاتین، طلا، نقره و برنز قرار می‌گیرد. دانشگاه‌های برتر جهان در این حوزه طرح‌هایی برای کاهش زباله، مصرف درست انرژی، ارائه کمک‌های مالی به دانشجویان در پروژه‌های محیط زیستی، ترویج حمل‌و‌نقل جایگزین و اقداماتی به نفع محیط زیست ارائه داده‌اند.

مدیریت سبز دانشگاه رازی در مهرماه ۱۳۹۷، با مسئولیت دکتر «هادی عبادی» عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه رازی و با چارتی سازمانی شامل؛ شورای راهبری، کمیته اصلاح الگوی مصرف و کمیته فرهنگی-آموزشی فعالیت‌های خود را در زمینه مدیریت سبز و تحقق اهداف آن آغاز کرده است. این فعالیت‌ها با کمک کمیته R&D (تحقیق و توسعه) و کمیته اجرایی انجام شده است.

عبادی می‌گوید: «در طرح دانشگاه سبز، ذهن ابتدا به‌سمت فضای سبز دانشگاهی می‌رود اما به‌صورت جدی‌تر منظور از آن اداره‌کردن همه فعالیت‌های بشری و محیط‌ زیستی در قرن بیست و یکم با کمترین زیان برای محیط زیست است. در این طرح دانشگاه‌های سراسر جهان به‌عنوان یک نماد و پایلوت در جهت حفظ و نگهداری، سبزسازی و ترویج آموزش‌های اساسی در مدیریت منابع محیط زیستی موثر خواهند بود. دانشگاه سبز، دانشگاهی است که در تمام فعالیت‌های آن اعم از آموزشی، پژوهشی و تمامی خدمات موجود (امور اداری، مالی، آزمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها)، دیدگاه بهداشتی، ایمنی، حفاظت از محیط زیست و استفاده کارآمد و بهینه از منابع و مواد مصرفی بتواند در تحقق اهداف توسعه پایدار جامعه مورد تاکید و عمل قرار گیرد.»

یکی از اقدامات مدیریت سبز دانشگاه رازی کرمانشاه؛ شرکت در نظام رتبه‌بندی جهانی گرین متریک در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ بوده است که دانشگاه رازی توانسته رتبه ۴۱۵ در میان ۷۸۰ دانشگاه شرکت‌کننده در جهان و رتبه هشتم در میان ۲۲ دانشگاه در ایران را در سال ۲۰۱۹ کسب کند. در سال ۲۰۲۰ نیز دانشگاه رازی رتبه ۲۶۳ در میان ۹۱۲ دانشگاه شرکت‌کننده در جهان و رتبه ششم در بین ۴۱ دانشگاه در ایران را کسب کرده است. از دیگر اقدامات مدیریت سبز رازی می‌توان به تهیه و تدوین طرح جامع بر اساس اصول توسعه پایدار، یعنی طرح جامع مصوب پردیس «طاق‌بستان» و طرح جامع مصوب پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی اشاره کرد.

احداث باغ گیاه‌شناسی ملی زاگرس نیز از دیگر اقدامات مدیریت سبز دانشگاه رازی است. این فرآیند از سال ۱۳۹۶ در محدوده پردیس دانشگاه رازی آغاز شد که از شمال به رشته کوه «فرخ شاد»، از شرق به طاق‌بستان، از جنوب به ساختمان‌های اداری دانشگاه رازی و از غرب به دانشگاه علوم پزشکی منتهی می‌شود. حفظ هویت میراث طبیعی و تنوع زیستی زاگرس، مکانی برای بازدید عموم مردم و توریست‌ها، ایجاد بانک ژنتیکی مناسبی از گونه‌های بومی زاگرس به‌ خصوص انواع گونه‌های بلوط، ایجاد فضای سبز و برداشتن گام مهمی در رسیدن به دانشگاه سبز در دانشگاه رازی، ایجاد کمربند سبز در دانشگاه، ایجاد سایتی مناسب برای انجام تحقیقات دانشگاهی، استفاده از زیراشکوب این جنگل‌کاری برای معرفی و کشت گیاهان دارویی، حفاظت از آب و خاک و جلوگیری از فرسایش آبی و خاکی در منطقه، توسعه قابل‌توجه و پایدار فضای سبز شهر و کمک به اعتلای سطح آموزش و پژوهش در دانشگاه‌های منطقه غرب کشور به‌ویژه در زمینه شناسایی، طبقه‌بندی و کشت و پرورش گیاهان از جمله اهداف احداث این باغ است.

از دیگر اقدامات مدیریت سبز رازی می‌توان به افزایش هزار درصدی کاشت درخت و انقلاب سبز در دانشگاه، افزایش ۳۵۰ درصدی فضای سبز دانشگاه، تغییر سیستم آبیاری سنتی به سیستم نوین قطره‌ای، راه‌اندازی درس زندگی سبز در دانشگاه رازی برای اولین بار در دنیا، تألیف کتاب زندگی سبز، برگزاری تور سبز در دانشگاه، برگزاری اولین جشنواره غذای سبز دانشجویی در دانشگاه، برگزاری اولین همایش سبز دانشجویی، اختصاص پنج درصد از بودجه دانشگاه رازی برای پروژه‌های سبز دانشگاه، اختصاص ۱۴ میلیارد ریال بودجه از سازمان برنامه و بودجه در راستای اقدامات سبز دانشگاه، صرفه‌جویی پنج میلیارد ریالی در مصرف حامل‌های انرژی، راه‌اندازی اولین مزرعه سبز دانشگاه‌های کشور، هوشمندسازی ساختمان‌های دانشگاه، احداث ۳۸۰۰ متر دیوار سبز در پردیس طاق‌بستان و کشاورزی، انجام ۵۷ طرح پژوهشی در دانشگاه رازی طی دو سال اخیر، ساخت اولین کارواش سبز در دانشگاه رازی، اجرای پروژه جمع‌آوری آب‌های سطحی دانشگاه به ظرفیت ۴۴۰ متر مکعب، اجرای اولین پروژه مالچ کاغذی در دانشگاه رازی برای اولین بار در ایران، احداث اولین رستوران سبز دانشگاه‌های کشور، احداث ۶۱۳۲۵ مترمربع محوطه‌سازی و پیاده‌روسازی و ۷۳۰۰ مترمربع پیاده‌راه در دانشگاه رازی در سال‌های ۹۹-۹۷، احداث سه زمین فوتبال چمن مصنوعی به مساحت ۳۳۷۲ متر مربع و گرفتن هزینه ساخت دو زمین چمن به مبلغ یک میلیارد و ۲۰۰ هزار تومان از خیرین، اجرای پروژه ممیزی انرژی در دانشگاه رازی، بهبود عملکرد بخش اداری و کاهش مصرف کاغذ از طریق سامانه‌سپاری‌ها (سیاق، ستاد، اتوماسیون و…)، و ممنوعیت چاپ پایان‌نامه و تفکیک کاغذ از زباله در مبدأ، امحاء پسماندهای سمی دانشگاه رازی، استحصال سالیانه برق از دو سیستم فوتوولتاییک در دانشگاه رازی، راه‌اندازی قطب یولاف و بانک بذر یولاف در دانشگاه رازی و کشت گیاه کاملینا، اجرای بازیافت کاغذ در دانشگاه رازی، استفاده از پسماندهای بازیافتی در ساخت و ساز و مبلمان‌های دانشگاه رازی از دیگر اقدامات مدیریت سبز رازی است.