‌
مهارت‌های ارتباطی دامنه جهان اطراف انسان‌ها را گسترش داده و قابلیت‌های فهم و تسلط بر محیط اطراف را بیشتر می‌کنند. مهارت-های ارتباطی ظرفیت‌های به اشتراک‌گذاری دانش، مهارت، ابزار، سرمایه و تجارب را بوجود می‌آورند و در نتیجه توسعه افراد و اجتماعات و کشورها، جز در سایه گسترش ارتباطات مؤثر با محیط و جهان پیرامونی، امکان پذیر نیست. افراد و جوامع بدون ارتباطات گسترده و عمیق با دیگران، اصولاً منزوی، فقیر و در سطحی پائین از بهره‌وری اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی قرار گرفته و هر اندازه بر عدم ارتباط تأکید و پافشاری نمایند، محدودیت‌های دسترسی خود را به منابع و داشته‌های جهان پیرامونی و حتی خود را گسترش خواهند داد. مهارت‌های ارتباطی از مهمترین مهارت‌هایی هستند که اثر مثبتی بر سایر مهارت‌ها خواهند داشت. مهارت‌هایی مانند خلاقیت، تحلیل، نوآوری، تجربه اندوزی و یادگیری درونی و بیرونی، مهارت‌هایی هستند که تحت تأثیر مثبت مهارت‌های ارتباطی قرار دارند.

ارتباطات افراد، سازمان‌ها و کشورها می‌توانند زمینه‌های مشترکی داشته باشند. همه این ارتباطات ریشه در نگرش فردی و مهارت‌های فردی ارتباطات دارند. مدیران و رهبران قبل از این که در سازمان‌ها و کشورها تأثیر بر جای گذارند و به عنوان مدیر و رهبران برگزیده شوند، در قالب فرد زندگی می‌کنند. لذا مهارت‌های ایجاد، ثبات بخشی، تقویت و مؤثر سازی ارتباطات در فرد، می‌تواند از مهمترین مهارت‌هایی باشند که در قالب مهارت‌های قابل انتقال قرار گرفته و تعریف و تفسیر می‌گردند.

ارتباطات انسان‌ها حداقل در چهار دسته قابل تعریف هستند: ارتباط فرد با خودش، ارتباط فرد با افراد دیگر، ارتباط فرد با محیط و ارتباط فرد با خالق آفرینش. مهارت‌های ارتباطی به گونه‌ای در فرد این چهار وجه را در بر گرفته و تقویت می‌کنند. گسترش و تقویت هر جنبه از این چهار وجه، یکی از بخش‌های مهم و اثر بخش زندگی فرد را آشکار می‌سازد. ارتباط فرد با خودش عنصر اساسی خود شناسی، اعتماد به نفس، تسلط بر خود، کنترل و خود مدیریتی است. ارتباط فرد با دیگران عاملی برای به اشتراک گذاری دانسته ها، تجارب، دانش، مهارت‌ها، منابع و تجهیزات و یکی از مهمترین عناصر شکل‌گیری جوامع به شمار می‌آید. در سایه ارتباطات مؤثر افراد با دیگران است که تقسیم کار و بهره‌وری بالای ناشی از آن امکان پذیر می‌گردد. بهره‌وری و تخصصی شدن کارها در نتیجه ارتباطات مؤثر افراد با یکدیگر در قالب تعامل اجتماعی و تجارت و معاملات اقتصادی است. شکل‌گیری خانواده و جوامع اولیه، شکل گیری نهادها و مقررات و قوانین زندگی انسان‌ها با یکدیگر، شکل‌گیری زنجیره‌ها و شبکه‌های تولید ثروت و کالاها و خدمات، و شکل گیری شبکه‌های بزرگ تجارت و تبادل کالاها و خدمات، همه در نتیجه ایجاد ارتباط مؤثر فرد با دیگران اتفاق می‌افتد.

ارتباط فرد با محیط اطراف می‌تواند یکی دیگر از مهمترین گونه‌های ارتباط برقرار کردن باشد. محیط اطراف در دارا بودن منابع مناسب و مواد اولیه تولیدات، در داشتن ظرفیت‌های سکونتگاهی و در داشتن ظرفیت‌های زیست محیطی بسیار با اهمیت است. ارتباط صحیح با محیط اطراف و پیرامونی علاوه بر این که اجازه استفاده از منابع را بوجود می‌آورد و ارتباط مؤثر با محیط، شناخت عمیق و دقیق محیط و لذا تسلط کافی بر آن را بوجود می‌آورد، عاملی برای ثبات بخشی و پایدار سازی محیط و این ارتباط خواهد بود. امروزه مفهوم توسعه پایدار از مهمترین عناصر درونی ارتباط مؤثر و مفید با محیط اطراف محسوب می‌گردد.

و البته یکی از مهمترین ارتباطات فرد برای ایجاد آرامش درونی و تبیین معنویت در زندگی ارتباط با خالق است. ارتباط با خالق عنصر ایجاد کننده معنی در زندگی و مفهومی است که علاوه بر تقویت اعتماد به نفس، عزت نفس و صبوری را ممکن خواهد ساخت. اصولاً این نوع از ارتباط هرچه عمیق‌تر باشد و هرچه ساده‌تر و سریع‌تر و بدون مانع ایجاد گردد، آرامش درونی فرد را بیشتر نموده و رعایت اصول اخلاقی در راستای هدفمندی جهان آفرینش را بیشتر و بهتر رعایت خواهد کرد. لذا اعتقادات عمیق و بدون پیرایه به خالق جهان هستی، می‌تواند در یکپارچگی جوامع انسانی نتیجه بخش بوده و بدون توجه به اینکه هر اجتماعی چگونه خالق را تعریف و تفسیر می-کنند، نفس اعتقاد و ارتباط سریع و ساده با خالق جهان هستی، می‌تواند نوع دوستی و برادری را در جهان بیشتر نماید.

لذا از مهمترین مهارت‌هایی که باید مورد تأکید قرار داد، تقویت، گسترش و پایدار سازی آموزش مهارت‌های ارتباطی در سطوح فردی، سازمانی و کلان است.