سحر رنجبر | وقتی که گفت آخرین مجموعه داستانش به اسم «واپسین آوا» آماده چاپ است؛ با توجه به اسم اثر به اشتباه فکر کردم او دیگر نمی‌خواهد داستان بنویسد و این آخرین مجموعه داستان کوتاه اوست. بغضم گرفت. بغضی توامان با خوشحالی و غم. خوشحال از اینکه باز هم می‌شود با داستان‌ جدیدش همراه شد و دنیاهایی را با او تجربه و لمس کرد که پیش از این بارها لذتش را چشیده‌ایم؛ و غمگین از واپسین آوا، غمگین از واژه «آخرین داستان». به یاد دارم وقتی مجموعه شعر «اخگری در مه» از او چاپ شد؛ یکی از شعرهایش را بارها مرور کردم: «در چنبر سیاه این فصل‌های بی‌لبخند/ شکوفه جوانی بر خاک ریخت و برف/ چشمان مرا زنده به گور کرد/ چگونه همدیگر را بشناسیم/ وقتی که من از دنیای مردگان می‌آیم و تو/ خاطره‌های مرا به بادها سپرده‌ای… درست است شکوفه‌های جوانی بر خاک ریخت و واپسین آوا در ۷۲ سالگی نوشته شد، اما این آوا تا همیشه ماندگار است. آوایی که مرزهای زبانی، جغرافیایی، فرهنگی و … را کنار زده و صدای خود را به گوش همه رسانده است. «منصور یاقوتی» نویسنده‌ای نیست که بتوان داستان‌هایش را فراموش کرد، چون سال‌ها در داستان‌هایش زیسته‌ایم و با آن‌ها قد کشیده‌ایم. نویسنده‌ای که بزرگان ادبیات همواره او را تحسین کرده‌اند. «عباس معروفی» نویسنده کتاب پرفروش «سمفونی مردگان»، در نشریه گردون به دلیل جملات کوتاه، ادبیات قائم به ذات و به دور از تقلید یاقوتی، او را چخوف ایران نامید. «شهرام اقبال‌زاده» نویسنده، مترجم و منتقد ادبیات می‌گوید: «یاقوتی در نسلی آرمان‌گرا، شریف و فرهنگ‌دوست رشد کرده و زندگی پر از رنجی را پشت سر گذاشته است. به همین دلیل باید وجودش را غنیمت دانست». اقبال‌زاده همیشه کرمانشاه را به عنوان یکی از مراکز مهم و مهد ادبیات ایران معرفی می‌کند و دلیل آن را نویسندگانی چون یاقوتی می‌داند. نویسنده‌ای که درد را خوب می‌شناسد و دست‌هایش نشان قلم را بر خود حک کرده‌اند.
چهار اثر منتشر شده به قلم «منصور یاقوتی»
رمان «حماسه بابک خرمدین» از یاقوتی به تازگی در نشر نگاه منتشر شده است، رمانی تاریخی که زحمت‌های شبانه‌روزی سال‌های زیادی را با خود دارد. او می‌گوید: «ایده این رمان مربوط به دوره جوانی‌ام است. اما برای خلق یک رمان جدی و عظیم درباره یک شخصیت تاریخ‌ساز، تجربه جوانی پاسخ نمی‌دهد. حتما نویسنده باید مطالعات وسیع داشته باشد و تجارب زندگی‌اش غنی باشد. به همین دلیل ایده این رمان را از جوانی در ذهن داشتم تا اینکه ده سال پیش پژوهش‌هایی دامنه‌دار در مورد بابک را شروع کردم. برای شروع منابع کافی در اختیار نداشتم و به کمک دوستانی که اسمشان در ابتدای رمان آمده به منابع دسترسی پیدا کردم. نوشتن رمان نزدیک چهار سال طول کشید. طی دو سه قرن اخیر در ایران کتابی مانند حماسه بابک وجود نداشته، تنها یک سری پاورقی تاریخی داشته‌ایم. دست‌نویس کتاب، ۱۱۰۰ صفحه بود که در چاپ به ۸۸۰ صفحه رسید، چیزی از کتاب حذف نشده فقط کلمات ریزتر شده‌اند». با وجود کرونا و عدم برپایی نمایشگاه کتاب تهران، شرایطی مناسب برای دسترسی مخاطبان به کتاب فراهم نشد اما برای خوانندگان ثابت آثار یاقوتی، محدودیت‌ها مانع از دسترسی به کتاب نشده است.
کتاب دیگر او «آیین یارسان در اساطیر اقوم کرد»، با توجه به خواستگاه این آیین در منطقه، پژوهشی ارزشمند به سفارش نشر «اختران» است که بعد از سه سال توانست مجوز بگیرد و منتشر شود.
هیچ چیز در پروسه کتاب‌خوان شدن کودکان، بهتر از این نیست که کودک کتابی بخواند که ساختارهای داستانی آن توسط نویسنده‌ای کاربلد شکل گرفته باشد. کتاب «خرچنگ بلندپرواز» برای گروه سنی «ب» کتاب دیگری از یاقوتی است که در انتشارات «شهرقلم» منتشر شده است. او نزدیک به پنجاه سال است برای کودکان می‌نویسد و آثار چاپ‌نشده بسیاری در این حوزه دارد.
و اما کتاب «قصه‌های زاگرس»، مجموعه سه اثر «توشای پرنده غریب زاگرس»، «تنهاتر از ماه» و «آتش و آواز» است که به دلیل نایاب شدن، انتشارات «شباهنگ» آن‌ها را در یک مجموعه، مجددا چاپ کرده است.
یاقوتی مجموعه داستان کوتاه «واپسین آوا» و رمان‌های «کولاک» و «پاییز پروانه» که بیوگرافی زندگی خودش هستند را نیز در دست انتشار دارد. همین‌طور پژوهشی در شاهنامه فردوسی با عنوان «فردوسی فراتر از زمانه» و پژوهشی درباره حافظ را آماده چاپ دارد. او در این پژوهش، تمام نسخه‌های حافظ‌ که از حدود هشتاد سال پیش تاکنون منتشر شده‌اند را براساس اثری قدیمی تطبیق داده است.
یاقوتی نویسنده‌ای است که سال‌ها مردم، به خصوص کرمانشاهی‌ها با نوشته‌هایش خاطره دارند، همان پرنده غریب زاگرس که چشم انتظار خواندن کولاکش می‌مانیم تا او را بهتر بشناسیم.