دکتر رضا کریمی

فیلم خوش‌ساخت را باید جوانان و دانشجویان و اساتید دانشگاه مورد بحث قرار دهند. مصلحت باید زودتر اکران می‌شد. این فیلم مضامین مهمی دارد. دوگانه مصلحت/ عدالت را به بحث می گذارد و از آقازاده‌ها می گوید و به مبارزۀ سخت با برخی فسادهای درون قوه قضائیه در اوائل انقلاب می‌پردازد و بخشی از تاریخ انقلاب را روایت می کند. مصلحت نامی است که برای توجیه احکام ثانویه به کار می‌رود نام ابتدایی فیلم مصلحت نظام است که یادآور اوجب واجبات بودن نظام است. این جمله درست است ولی باید توضیح داده شود. فیلم مصلحت نقد درون‌گفتمانی است ولی بعضی رسانه‌های انقلابی آن را نپسندیدند. آن رسانه‌ها پنهان‌کننده عیوب به بهانه مصلحت نظام هستند در حالی که مصلحت نظام‌ در اصل این است که آن عیوب از بین بروند.

ولی برای من مهم تر این بود که این اثر، یک برداشت معاصر از آیۀ شریفۀ #بسم_الله_الرحمن_الرحیم است. فهمیدن یک آیه باید منجربه عمل کردن آن شود و وقتی آدمی از آزمایش تبعیت سربرآورد آن وقت گفتن این آیه طعم و حلاوت دیگری دارد. فیلم مصلحت با افتتاحیه و اختتامیه مشابه مخاطب را به سوی باطن این آیه سوق می دهد. و چقدر فرق است بین ادعای قرائت قرآن و عمل کردن به آن!! حسین دارابی در جشنواره فجر جایزه بهترین کارگردانی فیلم اول را با یاد امام زمان تحویل گرفت. این کار با عمق فیلم او تناسب داشت. این فیلم بیان حقیقت #حزب_الله است. قبلا در یادداشتی قرآنی تفاوت حزب اللهی با یک متدین معمولی را تبیین کردم که خلاصه اش این است که حزب‌اللهی کسی است که حزب‌گرا نیست خدا را بر خانواده خود ترجیح‌ می دهد و رفیق‌باز نیست. خوشبختانه عدالت انقلاب گاه بر آقازاده ها بوده نه همیشه با آنها. در فیلم مصلحت (با نام کامل تر مصلحت‌نظام) هم یک نمونه واقعی با تغییراتی موضوع فیلمنامه شده است. آنچه که ارزش اثر را بیشتر می کند فرم و محتوای مناسب است. فیلمنامه پر از داستان و جزئیات است طوری که قابلیت تبدیل به یک سریال را هم داشت! بازی های مؤثر، ماجراهای معمایی و پلیسی، اتفاقات تازه، سرگرم کردن مخاطب و حتی فریب دادن او فیلم را شایسته تقدیر کرده است. صحنه‌ای که اعتراض و استیصال مادر مقتول را نشان می‌دهد خیلی تأثیرگذار است و با مردم غیرانقلابی همدردی می‌کند و آنجا که واقعی بودن عدالت را می‌چشد هم تاثیرگذار است و شاید به این دلیل علی‌رغم نقش کوتاه، نامزد سیمرغ شد. شاید من اگر نویسنده بودم برای قصه پایان باز انتخاب می کردم تا طعم سنگین عدالت و حق بیشتر جاری می شد اما به هرحال، اکنون سینمای ایران با این فیلم یک مورد تازه را تجربه کرده است.