دکتر اعلمی آل‌آقا: خداحافظ
سحر رنجبر | دکتر اعلمی‌آل‌آقا رئیس پیشین دانشگاه رازی در مراسم تودیع خود و معارفه دکتر «محمدنبی احمدی» رئیس جدید دانشگاه رازی خدا را شکر کرد که در اواخر عمر کاری خود، توفیق خدمت در دانشگاه را در نظام مقدس جمهوری اسلامی داشته و خدمت به این نظام را نیازمند تلاش و مجاهدت بسیار دانست. او گفت: «در این مدت تلاش کردیم که از فرصت‌ها استفاده کنیم. وی با اشاره به ۳۰ سال خدمت در دانشگاه و ده درصد عمر خود در مسند ریاست دانشگاه گفت: «همیشه علاقه داشته‌ام که دانشگاه در محیط پیرامون خود اثرگذاری اجتماعی داشته‌باشد. همه بر این امر واقف هستیم که برای این نظام و اهداف انقلاب، شهدا جانشان را فدا کردند و دانشگاه شاید هنوز نتوانسته دین خود را آن‌طور که شایسته و بایسته است به انقلاب ادا کند.»
دکتر اعلمی آل‌آقا با عنایت به مجموعه توسعه‌یافته و اثرگذار دانشگاه‌ها گفت: «من همیشه اعتقادم بر این بوده‌است که ۵۰۰ عضو هیئت علمی ما هرکدام در مسیر تخصصی خود یک مجتهد هستند و می‌توانند اثربخشی خود را داشته‌باشند. در چنین شرایطی اگر دانشگاه بخواهد در رأس تصمیم‌گیری‌ها باشد. باید پویایی و تحرک داشته‌باشد، در حالی‌که دانشگاه‌ها هنوز درگیر مسائل ابتدایی مانند تأمین اعتبارات خود هستند.»
او با اشاره به دانشجویان فعال بسیجی که در زمان شیوع ویروس کرونا شروع به تولید ماسک و کارهایی از این دست کرده‌اند؛ از ضعف دغدغه‌مندی اساتید گله کرد و گفت: «آن زمان دغدغه من این بود که اساتید دانشگاه هم بنا به حوزه فعالیت خود در بحث‌های ویروس‌شناسی و آزمایشگاهی حضور پیدا کنند اما دریغ از یک پیشنهاد و درخواست. برای داشتن نگرش پویا باید تلاش کنیم و آنچه تاکنون اتفاق‌افتاده، تنها گوشه کوچکی از کار است. برای از بین‌بردن رخوت در دانشگاه با توجه به واکسیناسیونی که صورت‌گرفته باید تلاش کنیم دانشجویان و اساتید، حضور جدی‌تری داشته‌باشند، همانطور که فضاهای جدید در دانشگاه به امید رونق علمی بیشتر ساخته‌شده‌اند.»
دکتر اعلمی آل‌آقا بنیان فعالیت دانشگاه را حرکت در مسیر اقامه دانشگاه اخلاق‌محور و پیشرو در تحقق جامعه دانش‌بنیان دانست و گفت: ” امروزه نه تنها اخلاق‌محوری ، بنیانی اساسی است که پیشرو‌بودن در تحقق جامعه دانش‌بنیان هم الزامات خودش را می‌خواهد.» او با اشاره به بحث ایجاد اشتغال توسط دانشگاه‌ها ادامه داد: «اگر دانشگاه‌ها در بحث اشتغال به میدان نیایند در ارائه نسخه کارآمدی خود ناکام می‌مانند» و لذا اضافه نمود «افراد بسیاری گفته‌اند اشتغال به دانشگاه ربطی پیدا نمی‌کند در‌حالی‌که اشتغال دانش‌بنیان اشتغالی است که حتما به دانشگاه ربط دارد. در کشورهای توسعه‌یافته دانشگاه‌ها موظف به فراهم‌کردن شرایط ایجاد این اشتغال هستند. این‌ها مولفه‌های یک دانشگاه کارامد هستند و ما به عنوان خادم این نظام وظیفه داریم در جهت اشتغال و تأسیس شرکت‌های دانش‌بنیان تلاش کنیم همانطور که در حال حاضر این شرکت‌ها در استان ما شاخص هستند. محوریت تربیتی-فرهنگی در رأس است اما مباحث فنی دانشگاه نیز باید جلو برود و دانشگاه باید به سمتی برود که نه تنها معاونت پژوهشی بلکه معاونت فناوری هم داشته‌باشند» و اضافه کرد: «در حال حاضر صورت مسئله دانشگاه کارآمد نسبت به زمانی که من دانشگاه را تحویل گرفتم تغییر کرده و ضرورتاً باید مقتضیات زمان را در تحول دانشگاه‌ها در نظر داشت.»
دکتر اعلمی مهم‌ترین عامل کمک‌کننده به دانشگاه را ظرفیت‌های هیئت علمی آن دانست و گفت: «آموزش عالی امروز با مجموعه نخبگانی که دارد؛ نیاز ندارد دست گدایی به سمت هیچ سازمانی دراز کند زیرا در این کشور پول به اندازه کافی هست اما به جاهایی می‌رود که بهره‌وری مناسب ندارند.» او با اشاره به سخنرانی اخیر دکتر «هوشنگ قمرنیا» با موضوع بررسی ابرپروژه‌های آبی استان گفت: «در پروژه گرمسیری ۸ میلیارد دلار اعتبار برای این کار که به سرانجام نرسیده هزینه شده‌است که نسبت به اعتبار آموزش عالی رقم بسیار بزرگی است. وقتی دانشگاه به این مسائل می‌پردازد، تازه نهادهای نظارتی سراغ سازمان‌های مربوطه می‌روند و جریان پروژه و موارد دیگر را بررسی می‌کنند. وقتی پویایی دانشگاه به این صورت باشد و به چشم بینای جامعه تبدیل شود؛ هیچ‌کس جرائت نمی‌کند در مسیر استفاده نادرست از منابع کشور باشد.» او با بیان اینکه «نامه فرهنگ رازی» و «رازی پرس» دو نشریه رسمی هستند که می‌توانند براساس مجوزهای رسمی، جامعه و دانشگاه را نقد کنند و از آن‌ها پاسخ بخواهند گفت: «تمام تلاش ما این بود که به عنوان مسئولیت اجتماعی در حوزه فرهنگی، اساتید را تشویق و ترغیب کنیم که در حوزه تخصصی خود نگاه نقادانه‌ای به مسائل جامعه و پیرامون خود داشته‌باشند و دین خود را به جامعه و کشور ادا کنند. ما سازوکارهای اثرگذاری اجتماعی را باید در دانشگاه فعال کنیم و این چیزی است که ممکن است مورد غفلت واقع شده‌باشد.»
او اصلی‌ترین موضوع در بین جوانان را ناامیدی دانست و گفت: «ما دغدغه مهاجرت جوانان نخبه را داریم در حالی‌که کشور ایران کشوری نیست که در منابع طبیعی ضعیف باشد، مسئله این است که نظام مدیریتی ما توان بهره‌برداری از این منابع را به شکل درست آن ندارد.» به عقیده دکتر اعلمی آل‌آقا، در یک نظام شایسته‌سالار و دغدغه‌مند وضعیت اقتصادی مردم باید مباحث را به‌شکل تخصصی و کارشناسانه طرح و بحث نمود و در این‌خصوص گفت: «من نمی‌توانم بگویم تنها حقوق من تأمین شود کافی است و اتفاقات جامعه به من ربطی ندارد. در نظام اسلامی باید نسبت به این مسائل حساس‌تر باشیم.» دکتر اعلمی آل‌آقا در پایان با اشاره به برخی مشکلات مبتلابه روزهای اول مدیریت خود نظیر مشکل کلاس، آزمایشگاه، برخی نظام‌های نامناسب جذب نیروها و بورسیه‌ها که چند سال زمان برد تا در مسیر درستی قرارگرفت و نیز نظام متورم کارمندی در دانشگاه که نسبت تعداد کارمندها به اعضای هیئت علمی در بعضی دانشکده‌ها بیشتر بود و در زمان تحویل گرفتن دانشگاه این نسبت ۱.۵۰ و با تلاش بسیار اکنون با نسبت ۱.۰۵ دانشگاه را تحویل می‌دهیم.» اضافه نمود به نظر می‌رسد که کار آقای دکتر احمدی باعنایت به مسئله همسان‌سازی حقوق و آموزش حضوری در دوران کرونا سخت‌تر از گذشته باشد و در پایان برای ایشان آرزوی موفقیت کرد.