گزارش همایش «شهید سلیمانی در چشم‌انداز بین‌المللی» و بزرگداشت مقام ایثارگران
مطالبه‌گری ایثارگران، تضمین‌کننده آینده کشور
سحر رنجبر | دانشگاه رازی در راستای نکوداشت یاد و خاطره شهدای دفاع مقدس، میزبان همایش بین‌المللی «شهید سلیمانی در چشم‌انداز بین‌المللی» و همچنین مراسم بزرگداشت «مقام ایثارگران» بود که در هر دو مراسم، مسئولان دانشگاه رازی و برگزارکنندگان این جلسات، در کرامت شهدا و ایثارگران و انتقال همه ارزش‌های آن دوران و مکتب شهید سلیمانی به نسل‌های بعد به ویژه جوانان دانشگاهی تأکید کردند.
دکتر «محمدابراهیم اعلمی آل‌آقا» رئیس دانشگاه رازی، ایثارگری‌های رزمندگان و شهدای دفاع مقدس را دلیل اقتدار امروز ایران دانست و گفت: «مطالبه‌گری ایثارگران، تضمین‌کننده آینده کشور است». او در ادامه بیان کرد که؛ فداکاری‌های ایثارگران و شهدا، بار سنگینی بر دوش مسئولان گذاشته که باید حافظ و پاسدار این انقلاب و دستاوردهای امام راحل (ره) باشیم. دکتر اعلمی با ابراز خرسندی دانشگاه رازی از میزبانی همایش بین‌المللی سردار سلیمانی در دانشگاه رازی و در هفته دفاع مقدس گفت: «امیدواریم با همت همه عزیزان، در جهت تبیین ارزش‌های دفاع مقدس و مجاهدت ایثارگران و شهدای گرانقدر همواره کوشا باشیم. امروز کشور ما نیازمند همت جمعی قشر عظیم دانشگاهی برای تقویت معرفت و معنویت است. برای پاسداشت از آرمان‌های والای شهدا و مجاهدت ایثارگران، نباید اجازه داد مادی‌گرایی بر فضای معنوی حاکم شود. باید نسبت به فضای عمومی جامعه حساس باشیم تا مناقشات فردی یا نفسانی سبب مخدوش‌شدن این فضای قدسی نشود.»
دکتر «طهماسب علیپوریانی»، معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه رازی نیز با نگاهی به قرآن و اشاره به آیه من یطع الرسول فقد أطاع الله (هرکس از پیغمبر (ص) اطاعت کند به تحقیق از خداوند اطاعت کرده‌است) گفت: «بارزترین وجه اطاعت از پیامبر اسلام، در بحث جهاد در راه خدا بوده‌است که به همین‌خاطر ایثارگران باید مفتخر باشند که در سخت‌ترین شرایط این انقلاب؛ یعنی دوران دفاع مقدس، از نائب امام زمان خود اطاعت کرده‌اند.»
حجت‌الاسلام «جواد افشار نجفی» رئیس دفتر نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه رازی نیز، تقارن همایش بزرگداشت سردار سلیمانی و هفته دفاع‌مقدس را از خوش‌سلیقه‌گی برگزارکنندگان دانست و گفت: «شهید سلیمانی مصداق بارز دفاع‌مقدس و از جوانی در جبهه‌های جنگ بود. او جزو جا‌ماندگان قافله شهدا بود و خدا خواست باز هم جا نماند و با انجام وظایفش به اهداف مورد نظرش برسد.»
ضرورت برگزاری همایش شهید سلیمانی
دکتر «ابراهیم مالمیر» عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی در خصوص اوصاف این شهید و ضرورت برگزاری این همایش صحبت کرد و گفت: «در باور ما شهید سلیمانی، صاحب مقام محمود بود. به همین دلیل روحش معلق به عز قدس خدا بود که عزیز و مورد پسند‌بودن در جامعه جهانی را برایش رقم زد و بر این معنا مانند شهید بهشتی که به تنهایی یک ملت بود، ایشان به تنهایی یک مکتب بود. به نظر من ضرورت داشت برای تبیین این مکتب که انجام آن بر عهده جامعه آکادمیک و دانشگاهی و حوزوی است؛ گام علمی و شایسته‌ای برداشته شود. همایش با اهدافی که مهم‌ترین آن‌ها، «گفتمان‌سازی» حول مکتب شهید سلیمانی بود؛ برگزار شد». دکتر مالمیر با اشاره به اینکه بر مبنای آن اهداف، پنج محور اصلی برای این گفتمان‌سازی تعریف شده‌است؛ محورهای همایش را پنج مورد اصلی یعنی؛ شهید سلیمانی و عرصه‌های بین‌الملل، شهید سلیمانی و جهان اسلام، شهید سلیمانی و محور مقاوت، شهید سلیمانی: حوزه و دانشگاه و پنجمین محور، شهید سلیمانی: دانش، معرفت، بصیرت، سیره و سبک زندگی عنوان کرد. او گفت: برای هر کدام از این محورها زیرمحورهایی تنظیم شد و فراخوان‌ها از طریق دانشگاه به مجامع علمی و حوزوی فرستاه‌شد که در این کار، آیت‌الله «علیرضا اعرافی» مدیرکل حوزه‌های کل کشور و مدیر حوزه علمیه قم، آیت‌الله «شیخ محمود رجب» معاون پژوهشی موسسه پژوهشی امام خمینی، مجموعه مفام و سپاه قدس و … با دانشگاه رازی همکاری و زمانی که فراخوان از طرف دانشگاه رازی به دیگر دانشگاه‌های کل کشور فرستاده‌شد؛ از همایش حمایت معنوی کردند که دانشگاه توانست بعد از دو ماه، اولین پیش‌همایشش را برگزار کند.
حجت‌الاسلام افشار نجفی، ضرورت برگزاری این همایش را قدردانی از مقام شهید سلیمانی عنوان کرد و گفت: «ما افراد بزرگی در طول تاریخ داشتیم که گاهی برخی واقعی و برخی افسانه‌ای بوده‌اند. سردار سلیمانی، از نوجوانی و جوانی به‌گونه‌ای زندگی کرد که تمام وجودش را وقف کشورش کرد و در پایان عمر، یک شخص روئین‌تن افسانه‌ای بود که در مصداق و عملیات خودش را نشان داد. تمام جهانیان در کنار مردم ایران، همیشه قدردان بزرگانی چون شهید سلیمانی هستند.»
دکتر «مجتبی بیگلری» رئیس دانشکده ادبیات و علوم‌انسانی و عضو هیئت علمی گروه الهیات دانشگاه رازی نیز، ضرورت این همایش را تکریم جایگاه سردار سلیمانی و کار را حاصل ده‌ها جلسه و صدها ساعت تلاش همکارانش دانست که نتیجه آن همایشی این‌چنینی در سطح بین‌المللی بوده‌است. دکتر بیگلری سردار سلیمانی را شخصی ولایت‌مدار معرفی کرد که رابطه او با رهبر، رابطه سرباز و فرمانده نبوده، بلکه رابطه مراد و مریدی بوده چرا که با تمام اخلاص کار کرده‌است. او سردار را یک دیپلمات برجسته و بنیان‌گذار مکتبی نو در جنگ‌های نامنظم دانست.
دکتر «تورج زینی‌وند» عضو هیئت علمی گروه زبان عربی دانشگاه رازی، شهید سلیمانی را بزرگترین پرچم‌دار عرصه مقاومت در اسلام خطاب کرد؛ کسی که به پیروی از حماسه حسینی، رهنمودهای امام راحل (قدس سره‌الشریف) و رهبری معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله «خامنه‌ای» (مدظله العالی)، توانست بیرق مقاومت علیه جبهه استکبار و ارتجاع را در جهان اسلام را بلندی و اعتلا ببخشد. او گفت: «از سوی دیگر شخصیت اخلاقی و فکری او و ضرورت معرفی ابعاد متعدد این شخصیت در جهان اسلام و ایران، امری ضروری و شایسته است. جامعه ما نیاز به شناخت و استفاده از الگوهایی همچون شهید سلیمانی دارد. در حقیقت جامعه ما تشنه شخصیت‌های بزرگ این‌چنینی است که ابعاد فراجناحی، فراملی و فرامذهبی دارند.»
کیفیت همایش و تحقق اهداف
دکتر بیگلری بر این امر تأکید کرد که دانشگاه رازی در تحقق اهدافش در برگزاری این همایش تا حدود زیادی موفق بوده‌است و همکاری ریاست دانشگاه، حوزه فرهنگی و سایر حوزه‌ها و همین‌طور انعکاس خبری مناسب را در موفقیت این همایش تأثیرگذار دانست. دکتر مالمیر نیز در توضیح این امر که ۸۰ درصد اهداف برگزارکنندگان همایش محقق شده‌است؛ به عنوان کسی که بیش از سی همایش برگزار کرده؛ اهداف بیشتر همایش‌ها را ایجاد موضوع، گفتمان‌سازی حول آن و طرح مسئله دانست و گفت: «اهداف ما در این زمینه و همین طور در اجرا و دستاوردها با درصد بسیار بالایی نزدیک به ۸۰ درصد محقق شد و موفق بودیم. پنج پیش‌نشست داشتیم که هر کدام از آن‌ها، حداقل در حد همایش ملی بوده‌اند. برای پیش‌نشست‌ها و همایش اصلی، سخنران‌های مطرحی از ژاپن سوریه، لبنان، ترکیه، آفریقای جنوبی، عراق و ایران داشتیم و ۶۴ مقاله علمی-پژوهشی با کیفیت مناسب، به دبیرخانه همایش ارسال شد که در حال داوری هستند و احتمالاً نزدیک ۴۰ مقاله از آن‌ها با ویراستاری مناسب چاپ می‌شود.»
حجت‌الاسلام افشار نجفی، همه‌گیری بیماری کرونا و برگزاری مجازی همایش را فرصتی دانست تا افراد بیشتر و شخصیت‌های جهانی در آن شرکت کنند. او گفت: «معرفی سردار و نشان‌دادن نگاه‌های مختلف در صحنه‌های بین‌المللی به او بسیار خوب انجام گرفت و برنامه‌ریزی و اجرای کارشناسانه‌ای داشتیم که همایش را جزو همایش‌های خیلی موفق قرار داد.» اما دکتر بیگلری برگزاری مجازی همایش را یک محدودیت دانست و گفت: «علاقه مند بودم عموم مردم در این همایش حضور داشته باشند. اگر همایش در فضای غیرمجازی برگزار می‌شد؛ همان‌طور که ۲۰ میلیون نفر در تشییع پیکر این سردار مشارکت داشتند شاهد حضور گسترده مردم می‌بودیم تا ابعاد مختلف شخصیت این شهید برای مردم بازگو می‌شد و آن‌ها بیشتر با این شخصیت بزرگ آشنا می‌شدند.»
حاشیه‌های همایش
علی‌رغم دعوت دانشگاه رازی از مسئولان عالی استان، آن‌ها در همایش شرکت نکردند در حالی‌که مسئولان استان کرمان با حضور خود در همایش، دیدگاه و صحبت‌های خود را در مورد سردار سلیمانی بیان کردند. دکتر بیگلری با اشاره به اینکه این عدم حضور بعد از چند بار تماس و ارسال نامه مکتوب به مسئولین عالی استان اتفاق افتاده؛ بر یکپارچگی، وحدت و برادری تأکید کرد و گفت: «علی‌رغم تمام تلاش ما برای حضور مسئولان، شاید آن‌ها مصلحت ندیدند، به دلیل هفته دفاع مقدس گرفتار بودند و یا برای این عدم حضور دلایلی داشتند که نباید به آن پرداخته شود. ما اصل را رها می‌کنیم و به حواشی می‌پردازیم درحالی که اصل مطلب و نکته مثبت این است که همایشی در این سطح و با این کیفیت در دانشگاه رازی برگزار شده‌است.»
دکتر مالمیر این عدم حضور را تصمیمی نادرست از جانب مسئولان دانست و گفت: «در استان، بسیاری از نهادها و جریان‌ها این همایش را تحریم کردند که من این را خلاف استراتژی نظام می‌دانم. معتقد هستم هرکس در هر پایه و مقامی، به خاطر رفتارهای جناحی، شخصی و سلیقه‌ای عملی کند، جلوی کارهای مثبت و مفید به نفع نظام و جمهوری اسلامی را بگیرد یا آن کارها را تحت شعاع قرار دهد و تلاش کند تا با شکست مواجه شوند؛ به نظام و خون شهدا خیانت کرده‌است. ما نباید به عنوان ایثارگران به خاطر اختلافات سلیقه‌ای و جناحی کاری کنیم که به نظام لطمه واردشود.» دکتر مالمیر این گله‌گی از مسئولان را در مراسم بزرگداشت مقام ایثارگران نیز به طور شفاف مطرح کرد و گفت: «اگر به طور مثال من با رئیس دانشگاه اختلاف داشته‌باشم و سرکلاس حاضر نشوم و درس ندهم؛ رسالت و وظیفه خود را به درستی انجام نداده‌ام. برای من قابل‌تحمل نیست اگر با رئیس دانشگاه اختلاف داشتم کنگره شهید سلیمانی را تحریم کنم.»
حجت‌الاسلام افشار نجفی مشکلاتی مانند انتشار پستی اینستاگرامی در مورد شهید سلیمانی، توسط یکی از همکاران در دانشگاه را دلیل عدم حضور مسئولان دانست و گفت: «اتفاقاتی از قبل در دانشگاه رقم خورد و باعث نگاهی منفی در مسئولان کرمانشاه به دانشگاه رازی شد، در حالی که این وقایع هیچ ارتباطی به دانشگاه نداشتند. مسئولان ما از بیرون به قضایا نگاه کردند و واقعیت‌ها به آن‌ها بد گزارش شده‌بود؛ در نتیجه نگاه منفی به دانشگاه داشتند. آن‌ها مسئله فعلی را به مسئله قبلی ربط دادند و با نگاه دلخوری به قضیه نگاه کردند در حالی که جا نداشت این‌طور رفتار کنند.» حجت‌الاسلام افشار نجفی نگاه آن‌ها را نگاه ناکاملی دانست و گفت: «ای‌کاش مسئولان نیت دانشگاه را درست‌تر تحلیل می‌کردند و اصل موضوع و خود همایش را در نظر می‌گرفتند. در حالی که استاندار کرمان یا مسئولان آنجا با این دید به ما نگاه نکردند و به اصل موضوع توجه داشتند.» او هدف اصلی از برگزاری همایش را زدودن جوی منفی دانست که بر علیه دانشگاه رازی رقم خورده‌است و گفت: «یکی از اهداف این بود این اندیشه دیگران که دانشگاه نسبت به وقایعی از این دست بی‌تفاوت است را پاک کند و بگوید شهید سلیمانی، در دانشگاه رازی جایگاه ویژه‌ای دارد، اما با حمایت‌های مسئولان شهری مواجه نشدیم.» او در ادامه اضافه کرد: «وقتی فرزند خانواده‌ای جاهلانه اشتباهی مرتکب می‌شود؛ برای ترمیم نگاه منفی بیرونی به خانواده، باید خانواده طبق تأکید قرآن، آن رفتار را طرد کند چراکه طرد فرد ثمرات بدتری خواهد داشت. دانشگاه با این همایش گفت نباید به خاطر عملکرد بد یک نفر، به دانشگاه و تمام افراد آن دید منفی داشت.»
بعد از برگزاری همایش سردار سلیمانی به صورت مجازی، مراسم نکوداشت مقام ایثارگران در هفته دفاع مقدس به صورت حضوری در محوطه دانشگاه رازی برگزار شد که در این مراسم ایثارگران آن دوره دانشگاه رازی از جمله؛ دکتر حاج «حسین عزیزی»، دکتر «عبدالرضا نادری‌فر»، دکتر«محمد ابدالی‌فر»، دکتر «محمدابراهیم مالمیر»، دکتر حمید احمدی» و دکتر «محمدمهدی معینی»، خاطرات ایثارگری‌های خود در دوران جهبه و جنگ را بازگو کردند.